Tunnelvisie

Ook een tunnelvisie is een visie.

Een fusie kan evengoed een visie zijn.

Alleen als er verder niets meer is, dan is dat te weinig, dan wordt het opeens donker.

Ik weet dat ik me er eigenlijk niet mee zou moeten bemoeien. Ik heb zo’n vermoeden dat dit stukje niet in goede aarde zal vallen. Nee, dat is niet waar. Ik weet wel zeker dat dit stukje niet in goede aarde gaat vallen.

Toch ga ik mijn verhaal vertellen, want zwijgen is toestemmen.

Van meet af aan had ik er geen goed gevoel bij. In juli 2012 publiceerde ik dit stuk op mijn blog. De afgelopen maanden konden me niet van het tegenovergestelde overtuigen. Integendeel. Het werd alleen maar duidelijker. En erger.

De eerste interim-directeur kwam uit Amsterdam en is ondertussen weer terug in Amsterdam. De tweede interim-directeur volgde op, een oude bekende, ook al kende ik hem niet. Uit onverwachte hoek bovendien, namelijk vanuit de eigen rijen van de Raad van Toezicht. Daar kon nauwelijks nog iets misgaan, zou je denken.

Zijn opdracht was duidelijk geformuleerd:

Met de komst van de heer Egas Repáraz start de volgende fase, waarin de reorganisatie wordt afgerond en de fusie van de Zeeuwse Bibliotheek met SCOOP tot één organisatie wordt voorbereid en vervolgens daadwerkelijk tot stand moet worden gebracht.

In eerste instantie vond ik de manier van recruitment, ander petje op en klaar, op zijn zachtst gezegd bevreemdend, ik geef het toe. Vervolgens hoorde ik geluiden van zijn kant die me positief verrasten, geluiden die twijfels bevatten ten opzichte van de geplande fusie, vraagtekens, kritische kanttekeningen. Dat was spectaculair. Dat was ongekend.

Dat was het einde. Toen ging het snel. Exit.

In de krant van vandaag lees ik:

Vooral de directe stijl die en het temperament dat Egas Repáraz in dat proces naar buiten toe hanteerde, was voor de Raad van Toezicht onacceptabel.

Deze eigenschappen heeft hij in dit geval sinds mei 2007 goed kunnen verbergen. Dat vraagt om een Oscar.

Wat ik me ondertussen vooral afvraag is waar een Raad van Toezicht mee bezig is die dit soort beslissingen neemt, en, terwijl de sollicitatieprocedures voor een derde interim-directeur van start gaan, de enige visie nastreeft die hij kent, de fusie moet er komen en zal er komen, koste wat kost.

Ik ben ervan overtuigd dat nr. 2 goede redenen had, plausibele redenen had, voor zijn twijfels. Daarom denk ik dat er vragen, heel veel vragen moeten komen, een publieke discussie, een toezichthouder voor een toezichthoudend orgaan, een opnieuw overdenken van de te verwachten uitvoerbaarheid en toekomstige meerwaarde van een fusie tussen twee ongelijke partners die verder van een match afstaan dan ooit.

En dan moet ook de provincie, het bestuur, de politiek weer aan tafel, die een dergelijke fusie afdwingen. Het gebeurt overal in het land. Fusie is een soort toverwoord, een middel voor en tegen alles, een term die vooral past in het nieuwe ‚ombuigen en bezuinigen denken‘.
Opvallend en vreemd eigenlijk dat alle provincies het dan onderling weer helemaal eens zijn, dat fuseren alleen voor anderen de redding is, terwijl ze het voor zichzelf unaniem en nadrukkelijk van de hand wijzen. Ik ben benieuwd of Minister Plasterk op het ontbreken van ‚kwalitatieve argumenten net zo rigoureus gaat reageren als de Raad van Bestuur en de touwtjes trekkers daarachter dat nu doen, met ons en met de gewezen interim-directeur.

Wordt vervolgd. Zonder meer.