Passie onder druk

@DagtaakTon van Eck

@fabjerennt goedemorgen!! je passie voor de bieb staat onder druk zag ik…maar Dagtaak aan gewijd: http://iturl.nl/snKZk

Kortgeleden verschenen twee mooie stukjes van Ton over de bezuinigingen in bibliotheken en boeken als medicijn. Het eerste stukje stuurde hij ook direct naar mij, en het zette me uiteraard aan het denken. Komt mijn passie voor de bibliotheek en voor boeken onder druk? En zo ja, in hoeverre dan?

Maanden geleden heb ik nogal regelmatig iets over veranderingen in de bibliotheekwereld geschreven, voerde ik buitengewoon inspirerende virtuele gesprekken met Edwin. Ik was toen nog bezig met de cursus 23 dingen en het bijhouden van een blog behoorde tot mijn opdracht. Dat deze cursus afgerond is betekent natuurlijk niet dat ik niet meer over mijn werk nadenk en niet meer waarneem wat er om me heen gebeurt. Kennelijk had ik alleen zo’n stukje van Ton nodig om mijn belevenissen nog eens onder woorden te brengen.

In de bibliotheek waar ik werk werd ruim een jaar geleden selfservice ingevoerd, inleveren en uitlenen van de meeste materialen doet de klant nu zelf, voor betalingen is er een betaalautomaat, onze onlinediensten worden steeds uitgebreider, makkelijker, sneller. Voor iedereen is het wennen, niet iedereen vindt het even leuk.

Als ik terugdenk aan mijn ideaalbeeld van een bibliotheek en aan dat droombeeld dat me als meisje al zo aantrekkelijk leek dat ik of bibliothecaresse wilde worden of eigenaresse van een kleine boekwinkel, dan denk ik aan stille leeszalen, eindeloze torenhoge schappen met boeken, gedempt licht, ook een beetje stof, ook een beetje wanorde. Ik zie een soort van geheimnisvolle plek voor me, een magische plek waar boeken mij als toekomstige lezer kunnen vinden en mee op reis kunnen nemen… en wereld waar ik een hele dag in weg kan duiken.

De jongere generatie gaat dit soort bibliotheek niet meer leren kennen… en niet meer leren missen. Ze groeien op met games en social media die zo vanzelfsprekend worden als ademen, eten, drinken. Die meest geliefde plek voor hun die de klanten van morgen zijn is het interneteiland, want daar gebeurt het allemaal. Wifi in het hele gebouw, studenten komen achter hun eigen laptop werken, veel studieboeken moeten er niet langer aanwezig zijn omdat je ze gratis kunt downloaden… en dat is pas het begin. Ze zijn er al, bibliotheken zonder boeken. En je leest over steeds meer vestigingen die voorgoed hun deuren sluiten omdat er geen geld meer is. Ook dat is een feit.

Wij zijn er nog! En daar ben ik blij om en trots op! We beschikken over een magazijn met rond 900.000 boeken van onschatbare waarde, 100.000 boeken omvat de open opstelling, en we bieden gelijktijdig alle moderne comfort en voorzieningen die noodzakelijk zijn. Maar ook dat is niet genoeg. We moeten ontwikkelen, veranderen, groeien op kwalitatief gebied, innovatief denken en handelen, risico’s nemen, niet alleen ‚out of the box denken‘ (vreselijke term, sorry), maar zo doen alsof er helemaal geen box is, we moeten spontaniteit leren en bevorderen en ons laten inspireren door de creativiteit een ideeenrijkdom van onze klanten, het nieuwe werken is gebaseerd op het uitwisselen van gedachten en het loslaten van oude patronen, het samenwerken met nieuwe partners en vooral… loslaten van controle. De grondvesten schudden, zonder meer, maar de bibliotheek blijft mijn passie en mijn uitdaging.

De eerste reactie op Ton’s dagcolumn kwam van mijn lieve twittervriendin Gavi, en ik doe in principe wat ook zij doet, ik probeer iedere dag, binnen mijn eigen beperkte mogelijkheden, niet alleen de passie voor mijn werk te behouden, maar ook door persoonlijke contacten en het inspelen op de meest uiteenlopende behoeften van klanten de nodige aandacht te geven en daar waar gewenst open te staan voor een gesprek, een advies of een glimlach.